معرفی قطعات و راهنمایی خرید کولر گازی:
در این مقاله قصد داریم تا به صورت کامل به معرفی قطعات و متعلقات کولر گازی بپردازیم. کارایی و نقش هر یک از قطعاتی که در دستگاههای کولر گازی به کار رفته اند را برای شما خوانندهی محترم توضیح دهیم تا با شناخت بهتر بتوانید انتخاب مناسبتری داشته باشید. بعضی از قطعات در اینجا بصورت کلی توضیح داده شده است و برای توضیحات بیشتر نیاز بود تا بصورت اختصاصی دربارهی آن توضیحاتی اشاره شود که در هر قسمت لینک مطالب مرتبط درج شده است. در ادامهی این مقاله با ما همراه باشید.
خرید کولر گازی!
اگر برای منزل، دفتر کار یا هرجایی نیازمند خرید و تهیهی کولر گازی یا اسپلیت هستید حتماً با اصطلاحات یا مشخصاتی روبرو شده اید که یا با آنها آشنایی ندارید و یا اینکه اطلاع درستی از آن ویژگی ندارید. ما در این مقاله سعی داریم تا در حد امکان اطلاعات مفیدی دربارهی ویژگی ها، اصطلاحات و… در اختیار شما خوانندهی گرامی بگذاریم.
در این مقاله به مواردی که در پایین آمده است پرداخته می شود.
- کمپرسور (نوع کمپرسور)
- اواپراتور
- گاز مبرد
- کندانسور
- اکسپنشن
- BTU
- …
کمپرسور چیست؟
کمپرسور در واقع مهمترین قطعه از یک دستگاه کولر گازی می باشد. کمپرسور قطعه ای است که با فشردن گاز عمل افزایش فشار گاز را انجام می دهد. در عمل این قطعه مرکز سیستم تبرید در کولر گازی می باشد. کمپرسور گاز را از اواپراتور مکش می کند و به طرف کندانسور می فرستد. سیستم تبرید به گونه ای کار می کند که باید فشار در قسمت رانش قوی و در قسمت مکش ضعیف تر باشد. این اختلاف فشار توسط کمپرسور ایجاد می شود و جریان مبرد را در سراسر سیستم برقرار می کند. کمپرسور کولر گازی در سه نوع مختلف می باشد.
- روتاری
- پیستونی
- اسکرول
کمپرسور روتاری:
کمپرسور روتاری دارای تیغه هایی است که چرخش کامل 360 درجه دارند. ماده مبرد توسط تیغه های دایرهای مکش می شود و در شیارهای کمپرسور به حرکت در می آیند. این تیغه های چرخان به سرعت در حال چرخیدن هستند. پس از تماس ماده مبرد با تیغه های چرخان، گاز به سمت خروجی هدایت می شود. با هدایت گاز یا مبرد به سمت خروجی این گاز فشرده و کمپرس می شود. مبرد با فشار بالا وارد سیستم دستگاه می شود. به دلیل نوع کارکرد، این کمپرسور از صدای کمتر، مصرف انرژی پایین تر و کارایی بالاتر برخوردار است. به نسبت کمپرسورهای دیگر، کمپرسور روتاری هزینه نگهداری و تعمیرات بیشتری دارد. این کمپرسور در مناطق معتدل و مرطوب کارایی بهتری دارد.
کمپرسور پیستونی یا رفت و برگشتی:
کمپرسور پیستونی که اولین نوع کمپرسور کولر گازی می باشد دارای پیستون است و این پیستون داخل سیلندر می باشد. با حرکت پیستون داخل سیلندر گاز یا مبرد داخل محفظهی کمپرسور مکش می شود. پیستون به سمت پایین حرکت می کند و گاز را متراکم می کند و به سمت خروجی هدایت می کند. به این طریق گاز داخل کمپرسور فشرده و کمپرس می شود. از مزایای این کمپرسور می توان به قیمت پایین تر و هزینهی کمتر خدمات به دلیل رایج بودن اشاره کرد. مهمترین نقطه ضعف این کمپرسور صدای زیادی است که تولید می کند. از صدای زیاد این کمپرسور که بگذریم نقاط ضعف دیگر داشتن مصرف انرژی بالا و راندمان کاری پایین می باشد.
کمپرسور اسکرول یا مارپیچی:
کمپرسور اسکرول بهترین نمونهی موجود کمپرسور جهت استفاده در کولر گازی می باشد. این کمپرسور دارای دو عدد مارپیچ می باشد. یکی از مارپیچ ها ثابت و دیگری متحرک است. مارپیچ متحرک به سمت ثابت حرکت می کند و نحوهی چیدمان به گونه ای است که بر خلاف یکدیگر حرکت می کنند. مبرد یا گاز به این وسیله هم فشرده می شود و هم به سمت قسمت خروجی منتقل می شود. داخل این کمپرسور و نحوهی فشرده سازی به شکل حلزونی می باشد و با این سیستم تشریح شده کمترین صدا را ایجاد می کند. مصرف انرژی کمتر، طول عمر بالا و راندمان بالا از دیگر مزایای این کمپرسور است. قیمت این کمپرسور از مدلهای قبلی بالاتر و به صرفه نیست که در کولرهای گازی خانگی استفاده شود. این کمپرسور مناسب کولرهای بزرگ و مخصوص می باشد.
اواپراتور (Evaporator) چیست؟
اواپراتور یا تبخیر کننده یک مبدل حرارتی می باشد. انواع مختلفی دارد که در دستگاه کولر گازی نوع خاصی از کارکرد آن مد نظر است. این مبدل حرارتی از مجموعه ای از لوله های منحنی تشکیل شده است که وظیفهی انتقال حرارت را بر عهده دارند. گاز یا مبرد در داخل لوله های مسی در حرکت است و باعث ایجاد سرما می شود. مبرد یا گاز داخل اواپراتور به صورت بخار می باشد. مبرد با حرکت از لوله مویی از حالت گاز مایع به بخار تغییر می کند. با حرکت مبرد در اواپراتور از فشار گاز به آرامی کاسته می شود. این امر باعث می شود نقطه جوش گاز کاهش پیدا کند و گاز مایع به بخار تبدیل شود. نتیجهی این فعل و انفعالات باعث می شود که حرارت موجود گرفته شود و فضای داخلی سرد شود. پس از این مرحله گاز دوباره به سمت کمپرسور مکش و فرستاده می شود. اواپراتور مجموعه ای از لوله های مسی و صفحات آلومینیومی مشبک می باشد. به طور خلاصه باید بگوییم که اواپراتور محلی جهت خنک سازی هوا و یا دفع گرما می باشد.
گاز مبرد (Refrigerant) چیست؟
گاز مبرد یا سرمازا معمولاً به صورت سیال می باشد. مبردها حرارت را جذب می کنند و معمولا تغییر حالت می دهند و از مایع به گاز و بالعکس تبدیل می شوند. مبرد گرمای محیط را دریافت و در بخش اواپراتور از مایع به گاز تبدیل می شود. این گاز در قسمت کندانسور دوباره به مایع تبدیل می شود.
کندانسور چیست؟
کندانسور یا تقطیر کننده همان قسمت و واحد بیرونی کولر گازی می باشد که در فضای بیرونی یا پشت بام نصب و گذاشته می شود. موقعی که کمپرسور گاز را به سمت خروجی منتقل می کند مبرد گرم شده است و باید توسط کندانسور درجه حرارت مبرد تنظیم شود. گاز مبرد وارد کندانسور می شود فن شروع به کار می کند و با عبور هوا از بین کویل های کندانسور، دمای گاز پایین می آید. پس از کاهش دما گاز مبرد به دمای اشباع می رسد و تبدیل به مایع می شود. گاز ورودی به کندانسور باید تماماً تبدیل به مایع شود. پس از این فرایند گازِ گرم تبدیل به مایع شده، باید پایینتر از دمای اشباع و اصطلاحاً سابکول (sub cool) شود.
اکسپنشن چیست؟ (شیر انبساط)
اکسپنشن یا شیر انبساط کولر گازی باعث کاستن از فشار مایع مبرد می شود. این کاستن از فشار به این دلیل است که امکان تبدیل مایع به بخار را به تبخیر کننده یا اواپراتور بدهد. گاز مبرد در حالت مایع با درجه حرارت بالا وارد اکسپنشن یا شیر انبساط می شود. با خروج مبرد از این شیر فشار آن بسیار کاهش پیدا کرده و در عین حال درجه حرارت آن نیز کاهش می یابد.
اگر قصد خرید لوازم خانگی دارید حتماْ پیش از خرید مقالهی زیر را مطالعه بفرمایید :
بازدهی سرمایش EER:
EER مخفف کلمات Energy Efficiency Ratio می باشد. این اصطلاح به معنای بازده انرژی برای سیستم خنک کننده می باشد. برای بدست آوردن بازدهی سرمایش یک دستگاه خنک کننده باید ظرفیت سرمایش بر حسب BTU/hr و انرژی الکتریکی ورودی به دستگاه بر حسب وات ساعت WH، شرایط آب و هوایی منطقه، رطوبت و درجه حرارت را نیز باید داشته باشیم. حال باید انرژی خنک کنندگی دستگاه بر حسب BTU/hr را بر انرژی ورودی دستگاه بر ساعت یا همان وات ساعت تقسیم کنیم. حاصل این تقسیم هر چقدر بزرگتر باشد بازده و عملکرد سرمایشی دستگاه بهتر است.
شاخص های بازدهی سرمایش و گرمایش رابطهی مستقیم با برچسب انرژی بر روی محصولات برقی دارند که با مشاهدهی تصویر پایین این موضوع برایتان بهتر مشخص می شود. اگر EER بیشتر از 3.20 باشد، بازدهی سرمایش دستگاه در ردهی A قرار می گیرد. به ترتیب تصویر رده های دیگر مشخص گردیده است. در ضمن اشاره به این نکته ضروری است که اگر دستگاه سرمایشی دارای اینورتر نباشد، امکان رسیدن به ردهی مصرف انرژی بالاتر از B را ندارند. تنها در کولرهای 9000 این امکان در محیط آزمایشگاه و به طور بالقوه و نه بازده واقعی وجود دارد.
بازدهی گرمایش COP:
COP یا Coefficient of performance ضریب بازدهی و عملکرد دستگاه می باشد. بوسیلهی این شاخص بهینه بودن عملکرد دستگاه در مصرف انرژی را سنجش می کنند. این ضریب در سنجش عملکرد دستگاه هایی مانند کولر گازی، اسپلیت، یخچال و … کاربرد دارد. ضریب عملکرد COP از توان خروجی دستگاه و توان الکتریکی مصرف شدهی آن دستگاه به دست می آید. این شاخص راندمان یا بازده انرژی در دستگاه های سرمایشی از دو نسبت حرارت دریافت شده از فضای مورد نظر و انرژی مصرف شده یا کار انجام شده توسط کمپرسور بدست می آید. هر چه عدد بدست آمده از COP بزرگتر باشد نشان دهندهی عملکرد بهتر دستگاه مورد نظر می باشد.
فرمول محاسبهی COP به صورت COP= QC/W می باشد.
- QC گرمای گرفته شده و خارج شده از محیط مورد نظر
- W وات مصرفی (در صورت نداشتن W می توانید از حاصلضرب آمپر در ولتاژ استفاده کنید)
شاخص SEER چیست؟
شاخص بازدهی SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio) یا شاخص بازدهی فصلی به مانند شاخص EER می باشد. تنها تفاوت این دو شاخص این است که در شاخص بازدهی فصلی دمای داخلی ثابت در نظر گرفته می شود. دمای بیرونی نیز بین بازهی 15 تا 37 درجه سانتیگراد در کل فصل مورد نظر گرفته می شود. شاخص EER و SEER برای دستگاه های سرمایشی مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد شاخص بازدهی فصلی از شاخص بازدهی سرمایش EER بیشتر است. دلیل این استفادهی بیشتر، استفاده در مناطق مختلف با در نظر گرفتن ویژگی های منطقه می باشد.
BTU چیست؟
BTU یک واحد اندازه گیری ظرفیت سیستم تهویه مطبوع است. این یکای اندازه گیری ظرفیت مخفف British Thermal Unit می باشد. معنای لغوی این کلمات واحد حرارتی کشور انگلستان می باشد. اما این اصطلاح در عمل واحد انرژی است و جهت اندازه گیری انرژی گرمایی یا حرارتی استفاده می شود. این یکای اندازه گیری میزان حرارت (شامل سرمایش یا گرمایش) در واحد زمان مثل ثانیه، دقیقه و ساعت را اندازه گیری می کند. اندازه گیری BTU به این شکل نیست که باد یا جریان هوای تولید شده توسط دستگاه را محاسبه و درجه حرارت محیط را اعلام کند.
این یکا متغیرهای دیگر نظیر منطقهی آب و هوایی (معتدل، گرمسیر، سردسیر و…)، مساحت (فضایی که دستگاه در آن استفاده می شود)، تعداد نفرات حاضر در محیط، تولید گرما توسط دستگاه های گرمازا در محیط و… را محاسبه می کند. جهت توضیح بیشتر BTU یک دستگاه کولر گازی در یک واحد آپارتمان که در طبقهی سوم است با BTU یک دستگاه که در طبقهی آخر که واحد آپارتمان زیر تابش مستقیم نور آفتاب است متفاوت است. هر یک واحد BTU مقدار انرژی صرف شده جهت گرم کردن یک پوند (هر پوند برابر با ۴۵۳٫۵۹۲ گرم است) آب به میزان یک درجه فارنهایت (1 فارنهایت (Fahrenheit) معادل 17.22222222222222- سانیگراد سلسیوس (Celsius) ) است.
جدول راهنمای انتخاب کولر گازی با توجه به مساحت و دیگر متغیرهای مهم در انتخاب دستگاه مورد نظر:
واحد اندازه گیری حرارت BTU | 9000 هزار | 12000 هزار | 18000 هزار | 24000 هزار | 30000 هزار | 32000 هزار |
---|---|---|---|---|---|---|
طبقات وسط و پایین (m2) | 14 تا 15 متر مربع | 20 تا 22 متر مربع | 30 تا 35 متر مربع | 40 تا 45 متر مربع | 55 تا 60 متر مربع | 60 تا 64 متر مربع |
طبقه اخر و زیر پشت بام (m2) | 10 تا 12 متر مربع | 16 تا 18 متر مربع | 23 تا 25 متر مربع | 30 تا 34 متر مربع | 40 تا 42 متر مربع | 40 تا 45 متر مربع |
منطقه جغرافیایی معتدل | 14 تا 15 متر مربع | 20 تا 22 متر مربع | 30 تا 35 متر مربع | 40 تا 45 متر مربع | 55 تا 60 متر مربع | 60 تا 64 متر مربع |
منطقه جغرافیایی گرمسیر | 10 تا 12 متر مربع | 16 تا 18 متر مربع | 23 تا 25 متر مربع | 30 تا 34 متر مربع | 38 تا 40 متر مربع | 40 تا 45 متر مربع |
منطقه جغرافیایی گرمسیر (تابش مستقیم نور خورشید) | 8 تا 10 متر مربع | 14 تا 16 متر مربع | 20 تا 22 متر مربع | 27 تا 30 متر مربع | 35 تا 38 متر مربع | 38 تا 40 متر مربع |
ارتفاع تا سقف | 2.8 متر | 2.8 متر | 2.8 متر | 2.8 متر | 2.8 متر | 2.8 متر |
تعداد نفرات حاضر | 4 تا 5 نفر | 4 تا 5 نفر | 4 تا 5 نفر | 4 تا 5 نفر | 4 تا 5 نفر | 4 تا 5 نفر |
سیستم روشنایی و دیگر وسایل گرمازای داخل محیط مانند کتری و... | گرمادهی متوسط و کم | گرمادهی متوسط و کم | گرمادهی متوسط و کم | گرمادهی متوسط و کم | گرمادهی متوسط و کم | گرمادهی متوسط و کم |