اواپراتور (Evaporator) چیست؟

اواپراتور یا تبخیر کننده یک مبدل حرارتی می باشد. انواع مختلفی دارد که در دستگاه کولر گازی نوع خاصی از کارکرد آن مد نظر است. این مبدل حرارتی از مجموعه ای از لوله های منحنی تشکیل شده است که وظیفه‌ی انتقال حرارت را بر عهده دارند. گاز یا مبرد در داخل لوله های مسی در حرکت است و باعث ایجاد سرما می شود. مبرد یا گاز داخل اواپراتور به صورت بخار می باشد. مبرد با حرکت از لوله مویی از حالت گاز مایع به بخار تغییر می کند.

با حرکت مبرد در اواپراتور از فشار گاز به آرامی کاسته می شود. این امر باعث می شود نقطه جوش گاز کاهش پیدا کند و گاز مایع به بخار تبدیل شود. نتیجه‌ی این فعل و انفعالات باعث می شود که حرارت موجود گرفته شود و فضای داخلی سرد شود. پس از این مرحله گاز دوباره به سمت کمپرسور مکش و فرستاده می شود. اواپراتور مجموعه ای از لوله های مسی و صفحات آلومینیومی مشبک می باشد. به طور خلاصه باید بگوییم که اواپراتور محلی جهت خنک سازی هوا و یا دفع گرما می باشد.

اواپراتور: قلب تپنده سیستم‌های تبرید

اواپراتور که از کلمه‌ی لاتین “Evaporare” به معنای تبخیر گرفته شده، یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع به شمار می‌رود. این مبدل حرارتی وظیفه‌ی اساسی تبخیر سیال مبرد و جذب گرما از محیط اطراف را بر عهده دارد تا فرایند خنک‌سازی را به انجام برساند.

در این مقاله که به زبانی ساده و جامع نگاشته شده است، به بررسی ابعاد مختلف اواپراتورها می‌پردازیم. از جمله مباحثی که در این مقاله به آنها پرداخته خواهد شد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تعریف و عملکرد اواپراتور:

اواپراتور مبدل حرارتی است که در آن، سیال مبرد با جذب گرما از محیط اطراف، از حالت مایع به گاز تبدیل می‌شود. این فرآیند تبخیر، نیازمند انرژی حرارتی است که از محیط اطراف اواپراتور تامین می‌شود. در نتیجه، دمای محیط اطراف اواپراتور کاهش می‌یابد و خنک‌سازی مورد نظر انجام می‌شود.

سیال مبرد پس از تبخیر شدن در اواپراتور، توسط کمپرسور به سمت کندانسور هدایت می‌شود. در کندانسور، سیال مبرد گرما را به محیط اطراف منتقل کرده و مجدداً به حالت مایع تبدیل می‌شود. سپس، سیال مایع خنک شده از طریق شیر انبساط به اواپراتور باز می‌گردد و چرخه تبرید به طور پیوسته تکرار می‌شود.

انواع اواپراتور: قلب‌های تپنده با کاربردهای متنوع

همانطور که در مقالات قبلی نیز اشاره شد، اواپراتورها به عنوان یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع، وظیفه‌ی اساسی تبخیر سیال مبرد و جذب گرما از محیط اطراف را بر عهده دارند.

انتخاب اواپراتور مناسب با توجه به نیازها و شرایط مختلف حائز اهمیت است. چرا که اواپراتورها در شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی با کاربردهای متنوع طراحی و ساخته می‌شوند. در ادامه این مقاله به معرفی و بررسی انواع متداول اواپراتورها می‌پردازیم:

1. اواپراتورهای پوسته و لوله:

این نوع اواپراتور از رایج‌ترین اواپراتورها در سیستم‌های تبرید محسوب می‌شود. در این نوع اواپراتور، سیال مبرد از داخل لوله‌ها عبور می‌کند و گرمای محیط اطراف را از طریق جداره‌ی لوله‌ها جذب می‌کند.

مزایا:
معایب:
کاربردها:

2. اواپراتورهای صفحه ای:

اواپراتورهای صفحه ای از دو صفحه فلزی نازک تشکیل شده‌اند که در بین آنها کانال‌هایی برای جریان سیال مبرد وجود دارد. این نوع اواپراتورها به دلیل سطح تبادل حرارتی بالا، از راندمان بالایی برخوردار هستند.

مزایا:
معایب:
کاربردها:

3. اواپراتورهای سردخانه ای:

اواپراتورهای سردخانه ای در سردخانه‌ها و اتاق‌های یخچال دار برای خنک کردن فضا و حفظ دمای پایین مورد نظر برای نگهداری مواد غذایی و سایر محصولات استفاده می‌شوند.

مزایا:
معایب:
کاربردها:

4. اواپراتورهای هوایی:

اواپراتورهای هوایی که به اواپراتورهای فن دار نیز معروف هستند، در سیستم‌های تهویه مطبوع برای خنک کردن هوا استفاده می‌شوند. در این نوع اواپراتور، فن هوا را از روی کویل‌های سرد عبور می‌دهد و هوای خنک شده را به فضای مورد نظر هدایت می‌کند.

مزایا:
معایب:
کاربردها:

5. اواپراتورهای غرق شده (سیلابی):

در اواپراتورهای غرق شده، کویل‌های اواپراتور در داخل مخزنی از سیال مبرد غوطه‌ور هستند. این نوع اواپراتورها به دلیل تماس مستقیم سیال مبرد با کویل‌ها، از راندمان بالایی برخوردار هستند.

مزایا:
معایب:
کاربردها:

6. اواپراتورهای بدون فن:

همانطور که از نامشان پیداست، اواپراتورهای بدون فن از فن برای گردش هوا استفاده نمی‌کنند. در این نوع اواپراتور، جریان هوا به طور طبیعی به دلیل اختلاف دما بین کویل‌های سرد و هوای اطراف ایجاد می‌شود.

مزایا:
معایب:
کاربردها:

7. اواپراتورهای کریوژنیک:

اواپراتورهای کریوژنیک برای خنک کردن سیالات و گازها به دماهای بسیار پایین مانند زیر 150- درجه سانتیگراد استفاده می‌شوند. این نوع اواپراتورها در کاربردهای مختلفی مانند صنایع فضایی، تحقیقات علمی و پزشکی کاربرد دارند.

مزایا:
معایب:
کاربردها:

انتخاب اواپراتور مناسب:

همانطور که در ابتدای مقاله نیز اشاره شد، انتخاب اواپراتور مناسب با توجه به نیازها و شرایط مختلف حائز اهمیت است.

از جمله فاکتورهای مهمی که باید در هنگام انتخاب اواپراتور مد نظر قرار داد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

جمع بندی:

همانطور که مشاهده شد، اواپراتورها در انواع مختلفی با کاربردهای متنوع طراحی و ساخته می‌شوند. انتخاب اواپراتور مناسب با توجه به نیازها و شرایط مختلف حائز اهمیت است. امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد.

اجزای تشکیل دهنده اواپراتور:

هر اواپراتور از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه‌ی خاص خود را بر عهده دارند. از جمله مهم‌ترین اجزای تشکیل دهنده اواپراتورها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاربردهای اواپراتور:

اواپراتورها در صنایع مختلفی از جمله موارد زیر کاربرد دارند:

عیب یابی و نگهداری اواپراتور:

برای حفظ عملکرد بهینه و طول عمر مفید اواپراتور، انجام اقدامات لازم جهت عیب یابی و نگهداری دوره‌ای آن ضروری است. از جمله نکات مهم در زمینه‌ی عیب یابی و نگهداری اواپراتورها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

در صورت مشاهده هرگونه مشکل در عملکرد اواپراتور، باید از یک تکنسین متخصص برای تعمیر و یا تعویض آن کمک بگیرید.

انواع اواپراتور: قلب‌های تپنده با کاربردهای متنوع (بخش پایانی)

در بخش‌های قبلی به معرفی و بررسی انواع متداول اواپراتورها پرداختیم. در این بخش پایانی قصد داریم به چند نکته تکمیلی در مورد اواپراتورها و همچنین معرفی برخی از برندهای معتبر اواپراتور در بازار اشاره کنیم:

نکات تکمیلی:

برندهای معتبر اواپراتور:

انتخاب اواپراتور مناسب:

همانطور که در ابتدای مقاله نیز اشاره شد، انتخاب اواپراتور مناسب با توجه به نیازها و شرایط مختلف حائز اهمیت است.

در هنگام انتخاب اواپراتور، باید به فاکتورهای مختلفی مانند ظرفیت خنک کنندگی، نوع سیال مبرد، نوع کاربرد، ابعاد و وزن، قیمت و برند اواپراتور توجه کرد. همچنین، توصیه می‌شود برای انتخاب اواپراتور مناسب، از مشاوره متخصصان مجرب در این زمینه استفاده کنید.

جمع بندی:

اواپراتورها به عنوان یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع، نقش بسیار مهمی در فرایند خنک سازی ایفا می‌کنند. با انتخاب اواپراتور مناسب و نگهداری صحیح از آن، می‌توان از عملکرد بهینه و طول عمر مفید آن بهره‌مند شد.

منابع:

دیدگاهتان را بنویسید